STICHTING 1940-1940 en STICHTING HERINNERING LO-LKP






Kop van weekblad van LO-LKP
Het verscheen van 1946 t/m 1949

INLEIDING

Aan twee websites over verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog heb ik in de loop van de laatste tien jaren gewerkt. Het betrof Johannes ter Horst en Jan Verhoeff.

Johannes ter Horst is een Enschedese verzetsman. Hij is begonnen met hulp aan vooral Joodse onderduikers. Later werd hij een bekende leider van een Enschedese knokploeg. Hij pleegde overvallen op distributiekantoren om bonkaarten te bemachtigen die nodig waren om onderduikers van voedsel te voorzien. Want al het voedsel was op de bon, zoals dat heette. Tegelijk werd zijn hulp ingeroepen bij het bevrijden van gevangen verzetsmensen. Bekend is het bevrijden van de leider van de LO, Frits de Zwerver uit de Koepelgevangenis te Arnhem. En een maand later de overval op het Huis van Bewaring in Arnhem, waarbij 54 verzetsmensen in vrijheid kwamen. Op 24 september werd Johannes ter Horst gefusilleerd te Usselo.

Jan Verhoeff en zijn makkers, samen de Tien van Renesse, hebben hun levens opgeofferd, omdat ze betrokken waren bij de hulp aan onderduikers. Ze zijn gearresteerd toen ze met een drietal geallieerde militairen wilden oversteken naar bevrijd Zeeland. De militairen ontkwamen met nog enkelen, tien van hen werden op 10 december 1944 te Renesse opgehangen, onder wie Jan verhoeff.

Voor de nabestaanden van gesneuvelde verzetsmensen en voor invaliden is de Stichting 1940-1945 actief. Ook voor de nabestaanden in Twente en Zeeland. Daarom vind ik het werk van de Stichting 1940-1945 en van de Stichting Herinnering LO-LKP zo belangrijk dat ik er een apart hoofdstuk aan wijd.

Het is een kort hoofdstuk. Maar als je alle luisterfragmenten in je opneemt en de andere links raadpleegt, krijg je een bijna compleet beeld van de belangrijke Stichtingen. Ik beveel ze zeer in je aandacht aan.


AANDACHT VOOR STICHTING 1940-1945 EN STICHTING HERINNERING LO-LKP

Ook op deze website wil ik aandacht vragen voor twee Stichtingen die voortgekomen zijn uit de LO = Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers en uit de LKP = Landelijke Organisatie van KnokPloegen. De eerste is Stichting 1940-1945. De tweede is Stichting Herinnering LO-LKP. Deze prachtige stichtingen zijn voortgekomen uit de christelijke overtuiging, dat we onze beloften moeten nakomen en ons leven in dienst moeten stellen voor onze naasten.

Over de hulp aan onderduikers en de overvallen door de LKP spreekt de landelijke leider van de Knokploegen Liepke Scheepstra. Het is een aangrijpend en ontroerend overzicht van het verzet tegen de bezetters vanuit christelijke motieven. Aan het slot vertelt Liepke ook over de betekenis van het geloof en het gebed. Zijn verhaal wordt afgesloten met het spelen van Een vaste burcht is onze God. Heel mooi en heel passend bij het opschrift boven deze website.

Interview met Liepke Scheepstra, leider van de LKP, op 4 mei 1995

Bron: www.LO-LKP-docu.nl


OPRICHTING STICHTING 40-45 TER VERZORGING VAN NABESTAANDEN EN INVALIDEN DOOR VERZET

Al tijdens de oorlog werd door de LO nagedacht over de vraag: hoe moet dat nu met gezinnen van gerarresteerde verzetsmensen? Hoe komen die moeders en hun kinderen aan inkomsten en eten, nu hun echtgenoten gevangen zitten of zijn doodgeschoten? De LO'ers en KP'ers hadden elkaar beloofd: "Als er met jou iets gebeurt, zullen wij voor je vrouw en je kinderen zorgen. Daar hoef je niet over in te zitten."

Cor Verburg-de Boer, echtgenote van één van de oprichters, vertelt daarover. Het moet niet zo zijn dat zo'n verzetsvrouw of -weduwe de hand moet ophouden of voor een loket moet wachten om voor de zoveelste keer haar verhaal te vertellen. Nee, er zal ruimhartig voor haar worden gezorgd.

Al eind 1944 wordt er een stichting opgericht: Stichting 40-44. In het geluidsfragment wordt verteld hoe de Stichting verraden is door de jurist van de Stichting.

Geluidsfragment over de Oprichting Stichting 1940-1945.

Bron: www.LO-LKP-docu.nl

Na de oorlog is de stichting herbenoemd en zijn de statuten zo gewijzigd dat de naam voortaan luidt Stichting 1940-1945.

De Stichting 1940-1945 heeft een eigen website: Website Stichting 1940-1945. Daarop is de actuele situatie te vinden. Prachtig dat deze Stichting bestaat en al zoveel goed werk heeft verricht.

De Stichting 1940-1945 vandaag

Totaal zijn vanaf het begin 40.000 aanvragen behandeld. Dan zou je kunnen denken: nu is het werk wel klaar. Maar nee hoor: in 2021 werden 180 aanvragen gedaan. En in 2022 wordt hetzelfde aantal verwacht.

Luister wat de tegenwoordige directeur E.G. van der Wal daarover vertelt:

Hoe het nu gaat met Stichting 1940-1945

Bron: www.LO-LKP-docu.nl

DE STICHTING HERINNERING LO-LKP

Fulps Valstar vertelt over deze Stichting

Tot de top van de landelijke organisatie van knokploegen behoorde Leendert Valstar (10/08/1908-04-09-1944). Leendert was tuinder in Naaldwijk in het Westland. Op een bijeenkomst van de LKP waar ook Liepke Scheepstra aanwezig was, vertelde Leendert met blijdschap dat zijn vrouw na 13 jaren eindelijk in verwachting was. Korte tijd daarna werd Leendert gearresteerd en op 4 september 1944 te Vugt doodgeschoten.

Vier maanden na de dood van zijn vader werd Fulps Valstar geboren. Hij heeft zijn vader nooit gekend. In het luisterfragment bevindt hij zich in voormalig concentratiekamp Vugt, waar de naam van zijn vader op een monument staat, samen met 317 andere namen. Hij vertelt dat hij lid is van de Stichting herinnering LOLKP, die als doelstelling heeft de herinnering aan de gesneuvelden uit het verzet levend te houden.

Verhaal van Fulps Valstar in Vugt.

Bron: www.LO-LKP-docu.

Dus naast de Stichting 1940-1945 bestaat de Stichting Herinnering LOLKP. Waarvan acte.

Opdat wij niet vergeten...


TV-DOCUMENTAIRE OVER HET GROTE GEBOD

In mei 1995 werd voor de TV een documentaire uitgezonden over de geschiedenis van het verzet in LO en LKP, onder de titel: Het Grote Gebod. Daarin vertelt een groot aantal verzetsmensen over hun geschiedenis en motieven.

TV-docu over Het Grote Gebod